Od czasu amerykańskiej inwazji Iraku w 2003 roku było jasne, że tama w Mosulu, największa w kraju, może doprowadzić do wielkiej katastrofy z powodu złej konstrukcji, braku troski rządu i ciągłej wojny domowej. Gdyby się zawaliła doprowadziłoby to do największych strat ludzkich w historii spowodowanych błędem człowieka (więcej o tym problemie pisze tutaj i tutaj).
Podboje z 2014 roku organizacji znanej wówczas jako Islamskie Państwo Iraku i Lewantu a teraz po prostu jako Państwo Islamskie, pokazały, że inne tamy w Iraku także mogą być źródłem problemów, nawet jeśli nie będą one tak katastrofalne w skutkach.
Po pierwsze, po przejęciu Falludźy przez ISIS w styczniu 2014 roku, utracono także kontrolę nad tamą w Falludży, przecinającą Eufrat. Hamza Mustafa z "Ashraq Al-Awsat" zacytował prorządowego przywódcę milicji, który po odzyskaniu tamy przez rząd w Bagdadzie tak tłumaczył taktykę przeciwnika:
ISIS zdało sobie sprawę, że po zamknięciu śluz – co doprowadziło do wzrostu poziomu wód za tamą – zostaną otoczeni dwukrotnie, raz przez siły zbrojne i drugi przez wzbierającą wodę. Jeśli zaś musieliby się wycofać to utoną. Z tego powodu otworzyli śluzy.
Przywódca milicji tłumaczył także motywy stojące za tymi manewrami:
ISIS ma dwa cele: z jednej strony zatopić obszary dookoła Falludży (jednak nagły atak armii rządowej to uniemożliwił) i odciąć dostawy wody do centralnych i południowych regionów, by wzmocnić towarzyszące wojnie podziały.
 Tama w Falludży |
Po drugie, pod koniec czerwca ISIS zbliżyła się do tamy Haditha, drugiej największej w Iraku, co także może doprowadzić do katastrofalnej powodzi. "New York Times" donosi:
Bojownicy ISIS zbliżają się do tamy na Eufracie, znajdującej się około 120 mil na północny zachód od Bagdadu, od północy, północnego wschodu i północnego zachodu. Bojownicy dotarli już do Burwany, po wschodniej stronie Hadithy, a siły rządowe walczyły, by powstrzymać ich ataki. [...] "Doprowadzi to do zalani miasta i okolicznych wiosek i zaszkodzi także wam", powiedział pracownik tamy oficerom. Według pracownika, który prosił o anonimowość, ponieważ nie miał prawa rozmawiać z mediami, oficer odpowiedział: "Tak, wiem, zaszkodzi to nam i naszym wrogom".
 Tama w Haditha w 2006 roku |
Komentarze:
1) Mezopotamia, jeden z najstarszych obszarów ludzkiej cywilizacji, zawsze definiowana była przez swoje dwie wielkie rzeki, Eufrat i Tygrys; jak na ironię te dwa źródła życia mogą doprowadzić do zagłady kraju.
2) Walczące w Iraku strony muszą zostać przymuszone przez swoich patronów (Turcję i Katar w wypadku dżihadystów z Państwa Islamskiego i Iran w wypadku rządu w Bagdadzie), by zgodziły się na podstawowe zasady walki, jak na przykład zakaz używania przeszkód wodnych jako środków walki. Tutaj mogą pomóc siły zewnętrzne (Zachód, Rosja, Chiny).
